15 maja 2024 roku odbyło się kolejne spotkanie Rady Programowej Agro Woman z zaproszonymi gośćmi. Rozmawialiśmy o sytuacji kobiet wiejskich i ich rodzin w Niemczech. Gospodarzem spotkania był partner współpracy międzynarodowej inicjatywy – Ambasada Republiki Federalnej Niemiec w Warszawie.
Spotkanie otworzyli Pan Jens Beiküfner oraz Pan Friedemann Kraft z Wydziału ekonomicznego Ambasady Republiki Federalnej Niemiec w Warszawie. Gościem specjalnym spotkania była Christine Reitelshöfer – wiceprezeska Deutscher LandFrauenverband e.V. (dlv), które jest największym niemieckim stowarzyszeniem kobiet wiejskich i ich rodzin zrzeszającym 450 tys. kobiet. Stowarzyszenie działa od 75 lat, a jego celem jest poprawa jakości życia, warunków pracy i partycypacji społecznej na obszarach wiejskich oraz reprezentowanie interesów kobiet w relacjach z administracją rządową na poziomie lokalnym i federalnym. Organizacja realizuje szereg projektów, w tym związanych ze zdrowym odżywieniem dzieci w szkołach wiejskich, promujących większy udział kobiet w lokalnej polityce oraz wspierających przedsiębiorczość kobiet.
W spotkaniu udział wzięli:
- Christine Reitelshöfer – Deutscher LandFrauenverband e.V. (dlv)
- Jens Beiküfner – Ambasada Republiki Federalnej Niemiec w Warszawie
- Friedemann Kraft – Ambasada Republiki Federalnej Niemiec w Warszawie
- Anke Siebold – Ambasada Republiki Federalnej Niemiec w Warszawie
- François Viel – Ambasada Francji w Polsce
- Bożena Bochenek – Ambasada Francji w Polsce
- Camille Nolla – Ambasada Francji w Polsce
- Olaf Horbańczuk – Ambasada Królestwa Niderlandów w Polsce
- Paulina Woźniak-Grudziecka – Ambasada Brytyjska w Warszawie
- dr hab. Monika Stanny – Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk
- Małgorzata Bojańczyk – Polskie Stowarzyszenie Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności
- Karolina Tarnawska – Polskie Stowarzyszenie Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności
- Agnieszka Kozłowska – Farmer.pl
W sumie w rolnictwie w Niemczech zatrudnionych jest prawie milion osób – około 2 procent całkowitej siły roboczej. Na początku XX wieku sytuacja wyglądała zupełnie inaczej. W tym czasie rolnictwo nadal zatrudniało około 38 procent siły roboczej.
Jednym z tematów omawianych podczas spotkania były wnioski z pierwszego ogólnoniemieckiego badania od czasu zjednoczenia Niemiec dotyczącego sytuacji życiowej i zawodowej kobiet w rolnictwie. Co prawda trend w zakresie sukcesji gospodarstw rolnych przez kobiety w Niemczech i zakładania przez nie własnych gospodarstw rośnie, to jednak – jak wskazywała Christine Reitelshöfer – konieczne są dalsze działania wzmacniające pozycję następczyń i potencjalnych kierowniczek gospodarstw rolnych.
Bez odziedziczenia gospodarstwa rozpoczęcie działalności gospodarczej w rolnictwie jest trudne do zrealizowania. Dlatego potrzebne są niskoprogowe programy wsparcia i usługi doradcze dla kobiet rozpoczynających działalność w rolnictwie, np. w formie sieci założycielek, programów mentorskich i wsparcia dla wymiany gruntów i pośrednictwa w obrocie ziemią. Zmiana sytuacji kobiet wiejskich będzie możliwa dzięki zwiększaniu świadomości na temat specyficznych dla płci wzorów do naśladowania wśród wszystkich zaangażowanych stron. Dotyczy to kobiet i ich partnerów, grup interesu, a także innych organizacji rolniczych.
– podkreślała Christine Reitelshöfer.
Dlatego kobiety w gospodarstwach rolnych powinny współpracować ze swoimi partnerami na wczesnym etapie, tak aby zapewnić sobie bezpieczeństwo socjalne na starość, w przypadku rozwodu, separacji lub śmierci kierownika gospodarstwa. Zmian wymaga też podejście ubezpieczycieli, którzy powinni badać ryzyka ewentualnych luk w świadczeniach dla kobiet o różnej historii zatrudnienia.
Ważnymi elementami zwiększającymi zawodowe zaangażowanie kobiet są: inny podział obowiązków domowych, łatwy dostęp do usług i infrastruktury publicznej na obszarach wiejskich w zakresie zdrowia, edukacji, cyfryzacji, administracji oraz ofert pracy. Ważną rolę pełnią tutaj także kwestie przepisów dotyczących ochrony macierzyństwa, urlopu rodzicielskiego czy dni chorobowych dzieci. Szeroki zakres usług doradczych w tym zakresie dostępny jest u różnych podmiotów w całych Niemczech.
Uczestnicy dyskusji podkreślali także, że dla równości płci bardzo ważne jest, aby różnorodne płatne i bezpłatne zadania kobiet w rolnictwie były również widoczne poprzez regularne analizy rynku rolnego. W ten sposób wskaźniki równości, takie jak różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn, różnica w sprawowaniu opieki nad dziećmi i seniorami będącymi członkami gospodarstw domowych na wsi, będą mogły być obliczane dla rolnictwa, co ułatwi planowanie działań na rzecz poprawy obecnej sytuacji.
Dzielenie się doświadczeniami na temat sytuacji kobiet na obszarach wiejskich w Europie daje nam wartościową perspektywę do tworzenia rozwiązań dla podobnych problemów kobiet w Polsce. Ważne jest również czerpanie z wiedzy i doświadczenia innych inicjatyw i organizacji kobiecych w rolnictwie, ponieważ dzięki temu możemy lepiej wspierać i promować rolę kobiet tak, aby kariera w rolnictwie była dla nich atrakcyjna.
– mówiła podczas spotkania Karolina Tarnawska.
W jubileuszowym 20 roku współtworzenia Unii Europejskiej i w przededniu polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej mamy okazję, aby również w całej Europie zwrócić uwagę na tematy ważne dla kobiet w sektorze rolno-spożywczym.
– podsumowała Małgorzata Bojańczyk.
Agro Woman to inicjatywa, która koncentruje się na jest tworzeniu platformy dla kobiet do dzielenia się swoim doświadczeniem, historiami oraz przestrzeni do dyskusji o roli zrównoważenia w rolnictwie, innowacjach, zarządzaniu i wyzwaniach przyszłości. Jej celem jest uatrakcyjnienie pracy kobiety w rolnictwie oraz wsparcie jej poprzez edukację merytoryczną.